محمدحسین رجبی دوانی استاد دانشگاه به مناسبت سالروز وفاتحضرت ام‌البنین(س) به خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس گفت: بانوی بزرگوارجناب ام‌البنین(س) یکی از همسران امیرالمؤمنین(ع) است که به سبب فضایل شخصی ومعرفتی نسبت به ساحت امامت و ولایت، در تاریخ اسلام و شیعه جایگاه برجسته و خاصیپیدا کرده است.
وی اظهار داشت: درباره چگونگی ازدواج ایشان باامیرالمؤمنین(ع) بنا به نقل بسیار معروف و مشهور، حضرت علی با برادر خویش عقیل‌بنابی‌طالب م کرد و از آنجایی که عقیل، نسب‌شناس برجسته‌ای بود و نسبت به تمامیقبایل مختلف عرب شناخت داشت، حضرت با او م کرد که همسری از خانواده‌ای اصیل کهبه دلاوری مشهور باشد و بتواند فرزندان دلاوری به دنیا آورد را به او معرفی کند کهعقیل هم به حضرت امیر(ع) عرض کرد من فاطمه کلابیه» از قبیله بنی کلاب را به شمامعرفی می‌کنم چرا که در میان عرب، دلیرتر از مردان بنی‌کلاب وجود ندارد و حضرتعلی(ع) با این بانو که دختر خالد کلابی بود ازدواج کرد.
این کارشناس تاریخ عنوان کرد: از این بانو چهار فرزند پسربه نامهای عباس، عبدالله، جعفر و عثمان متولد شدند. اما اینکه ام‌البنین(س) درواقعه کربلا حضور داشت علت آن را نمی‌دانیم چه بسا شاید بنا بر مصلحت و یا نظر خودحضرت سیدالشهداء(ع) بود که در مدینه باقی بماند و در پایان این حرکت عظیم که شهادترقم خورده بود نمی‌خواست که وقتی چهار فرزندش به شهادت می‌رسند شاهد صحنه شهادتفرزندانش باشد.
وی خاطرنشان کرد: حضرت ام‌البنین(س) و شرح حال موقعیت ایشانبسیار محدود و مختصر است که نه سال تولد آن بزرگوار را به درستی می‌دانیم و نه سالرحلتش را و شاید به همین دلیل است که اطلاعات ما محدود بوده و از علت دقیق عدمحضور ایشان در کربلا نیز مطلع نیستیم.
رجبی دوانی اظهار داشت: اما در واقعه کربلا و در ارتباط باعکس‌العمل آن بانوی بزرگوار با شنیدن خبر شهادت حضرت سیدالشهداء(ع) و یارانش نکتهای داریم که دلالت بر معرفت آن بانوی بزرگوار می‌کرد که نسبت به جایگاه امامت داشت.
وی تصریح کرد: در نقل‌ها آمده است که وقتی ام‌البنین(س) ازکاروانی خبر فاجعه کربلا را شنید و کسی می‌خواست خبر شهادت فرزندش را به او بدهدام‌البنین(س) گفت ابتدا از حسین(ع) برایم بگویید و چون شنید چهار فرزندش همراهامام حسین(ع) به شهادت رسیده‌اند گفت ای کاش همه فرزندانم و همه آنچه در روی زمیناست فدای حسین می‌شد و آن حضرت زنده می‌ماند.
این تحلیل‌گر تاریخ اسلام ادامه داد: در تاریخ داریم که اینبانوی جلیل‌القدر در سوگ حضرت سیدالشهداء(ع) و فرزندانش به قبرستان بقیع می‌رفت ودر آنجا با دلخراش‌ترین صحنه‌ها و با خواندن مرثیه‌های سوک چنان فضایی را ایجادمی‌کرد که مردم نزد او گرد آمده و به مرثیه‌های او گوش می‌دادند و همراه با هم می‌گریستند.
وی گفت: همچنین مروان‌بن حکم آن پیر بنی‌امیه که از دشمنانسرسخت اهل بیت علیهم‌السلام و حاکم مدینه در آن موقعیت بود، او نیز می‌آمد در بقیعیا در پشت درب خانه خانم ام‌البنین(س) به نوحه‌ها و مرثیه‌های سوک این بانویبزرگوار گوش می‌داد و می‌گریست.
رجبی دوانی خاطرنشان کرد: تمام این موارد متقن و مورداعتماد مطالبی بود که ذکر شد اما مواردی هم در برخی از منابع متأخر درباره ایشانداریم که چون در منابع اصلی و دست اول ذکر نشده نمی‌توان به آنها اعتماد کرد.
آن بانوی بزرگ نامشفاطمه دختر حزام بن خالد عامری و مادرش ثمامه بود. در حدود سال پنجم هجری در کوفهو یا اطراف آن متولد گردید.
وی در عصر خود یکی از ن با فضیلت، پرهیزگار، عابد، باتقوا و در شعر و حدیث سرآمد دیگران بود. پدران ام البنین در دوران قبل از اسلامجزو دلیران عرب محسوب می شدند و مورخان آنان را به دلیری در هنگام نبرد ستوده اند.
چنانکه ابوالفرج اصفهانی در کتاب خود دلیری و شجاعت اجدادام البنین را متذکر شده است. افزون بر این، آنان علاوه بر شجاعت و قهرمانی، پیشوایقوم خود نیز بودند، چنانکه سلاطین زمان در برابر ایشان سر تسلیم فرود می آوردند.
بی جهت نیست که عقیل بن ابی طالب به امیرالمؤمنین( ع) میگفت: در میان عرب از پدران ام البنین شجاع تر و قهرمان‌تر یافت نمی شود.
گروهی از مورخان بر آنند که علی(ع) با ام البنین بعد ازشهادت حضرت زهرا(س) ازدواج کرد. دسته ای دیگر می گویند که این امر بعد از ازدواجحضرتش با امامه بوده، اما در هر حال، مسلم است این ازدواج بعد از شهادت صدیقه کبریصورت گرفته است.
گویند عقیل بن ابی طالب که آشنا به انساب عرب بود، پیشنهادازدواج ام البنین را به حضرت علی (ع) داد. حضرت این انتخاب را پسندید و او را بهخواستگاری نزد پدر ام البنین فرستاد.
حضرت علی ( ع ) با ام البنین ازدواج کرد. ثمره این ازدواجچهار پسر به نامهای عباس( 26- 61ق)، عبدا… ( 36-61ق)، عثمان ( 38-61ق) و جعفر(40-61ق) بود که تمامی آنها در کربلا به شهادت رسیدند و سرور همه آنان حضرتابوالفضل العباس (ع) بود.
ام‌البنین چه در زمان حیات امام علی(ع) و چه بعد از شهادتایشان برای شوهر گرانقدرش، زنی صمیمی، فداکار و با عفت بود. این بانوی فداکار وقتیکودکان خرد سال حضرت علی( ع) را دید، بلافاصله تصمیم به خدمت و پرستاری آنان گرفتو در این کار تا حد یک مادر واقعی پیش رفت و فرزندان فاطمه(س) را بر فرزندان خودمقدم داشت و بخش عمده محبت و علاقه خود را متوجه آنان کرد و همچون مادری مهربان بهدلجویی و پرستاری آنان پرداخت.
با کمال خوشرویی و سخنان محبت آمیز با آنها روبرو می شد؛ بهخاطر همین وفاداری و رفتار شایسته او بود که زینب به دیدار او می رفت و از اوتجلیل به عمل می آورد.
چنانکه گفته اند، پس از چندی به مولا علی(ع) پیشنهاد داد بهجای فاطمه که اسم قبلی و اصلی وی بوده، او را ام البنین» صدا زند، تا حسنین (ع)از ذکر نام اصلی او توسط علی(ع) به یاد مادر خویش فاطمه زهرا (س) نیفتاده و درنتیجه خاطرات تلخ گذشته در ذهنشان تداعی نگردد و رنج بی مادری آنها را آزار ندهد.به واسطه صفات نیکوی ام البنین بود که حضرت او را گرامی می داشت و از صمیم قلب درحفظ و حرمت او کوشید.
منابع تاریخی هیچ گونه گزارشی از حضورفعال او در زمان امامحسن (ع) و امام حسین(ع) ارائه نکردند. تنها گویند ام البنین در واقعه عاشورا درمدینه بود چنان که به آنانی که عازم سفر بودند، چنین سفارش کرد: چشم و دل مولایمامام حسین (ع) و فرمانبردار او باشید؛ البته وقتی بشیر و زینب او را از ماجرایکربلا و شهادت امام حسین (ع) و فرزندانش باخبر کردند،ام البنین همچنان از امامحسین (ع) خبرگرفت و چون بشیر خبر شهادت آن حضرت را به او داد، ام البنین گفت: ایبشیر، بند دلم را پاره کردی!» و صدا و ناله شیون بلند کرد. می گویند بشیر گفت:خداوند به سبب مصیبت مولایمان امام حسین(ع) به شما پاداش بزرگ عنایت کند.
ام البنین گفت: فرزندان من و آنچه در زیر آسمان است، فدایحسینم باد!
به گفته علامه مامقانی، این شدت علاقه، کاشف از علو مرتبهاو در ایمان، و قوت معرفت او به مقام امامت است که شهادت چهار جوان خود را که نظیرندارند در راه دفاع از امام زمان خویش سهل می شمارد .
به هر حال، فقدان فرزندانش او را متأثر و ناراحت کرده بود،چنانکه وقتی حضرت زینب(س) سپر خونین حضرت عباس را به عنوان یادگاری به ام البنیننشان داد، وی تا آن را دید چنان دلش سوخت که نتوانست تحمل کند و بی هوش بر زمینافتاد.
وی هر روز برای فرزندش عباس نوحه سرایی می کرد و فرزند اوعبید ا… را نیز به همراه خود می آورد. مردم مدینه برای شنیدن نوحه او گرد می آمدندو به سبب جانسوز بودن نوحه سرایی او همگی اشک می ریختند. باید گفت، آمدن ام البنینبه بقیع نوعی انقلاب بر ضد بنی امیه و آگاهی مردم از ژرفای مصیبت بود.
پس از آگاهی از جریان عاشورا و شهدای آن واقعه، ام البنینمجلس سوگواری و مصیبت در خانه اش برپا کرد. ن بنی هاشم در آن جا گرد آمدند وبرای امام حسین( ع) و خاندانش گریه کردند.
بنا بر قول مشهور، این بانوی بزرگوار در 13 جمادی الثانیسال 64 ق وفات یافت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
چنانکه اشاره شد، وی صاحب چهار پسر به نامهای عباس، عبدا… ،عثمان و جعفربود. در این میان، نوادگان عباس که اکثر آنان درعربستان، عراق، مصر،اردن، ایران و ترکمنستان پراکنده می باشند، در علم و ادب، شعر و حدیث سرآمد عصرخویش بودند؛ از جمله ابویعلی حمزه بن قاسم بن علی بن حمزه بن حسن بن عبیدا… بنعباس از محدثان مورد اعتماد شیعه و صاحب کتاب التوحید»، ایاره» و المناسک» می‌باشدکه مزار او در حله معروف است و مردم آنجا را زیارت می کنند.
9دی روز شناخت وشکست فتنه گر وفتنه گران
ع ,حضرت ,البنین ,ام ,شهادت ,س ,ام البنین ,را به ,حسین ع ,علی ع ,ام‌البنین س
درباره این سایت